Wat bespreekt de NAVO in Chicago?

Vertegenwoordigers van 60 landen zijn zondag en maandag samen op de NAVO-top in het Amerikaanse Chicago. Het is de grootste NAVO-bijeenkomst die ooit is gehouden. Maar wat doen ze daar in Chicago?

Een woordvoerder van het ministerie van Defensie meldde afgelopen week dat ze daar spreken “over een verantwoord vertrek uit Afghanistan, raketverdediging, cyberaanvallen en betere samenwerking.”

Vanuit Nederland zijn minister-president Mark Rutte samen met de ministers Uri Rosenthal (Buitenlandse Zaken) en Hans Hillen (Defensie) op de top aanwezig. In verschillende overleggen praten zij met hun collega’s van de andere NAVO-landen.

Defensie meldt dat een van de onderwerpen, waar ook Nederland hoog op inzet, Smart Defence is. Dit is “het slimmer omgaan met defensiebudgetten, zodat de slagkracht van de landen gezamenlijk groter wordt”

Smart Defence
Dit ‘slimmer omgaan met het budget willen landen bereiken door meer en betere samenwerking. Afgelopen jaar zijn de mogelijkheden hiervoor in kaart gebracht en is nagedacht over wat dit in grote lijnen betekent.

Het is volgens Defensie bijvoorbeeld belangrijk om de plannen van de afzonderlijke lidstaten, zoals de aanschaf van transportvliegtuigen, zoveel mogelijk af te stemmen op de behoeften van de NAVO, zoals meer luchttransportcapaciteit.

Dat betekent een aanpassing van het NAVO-planningsproces, waarvoor Chicago het startsein geeft.

Nederland is bij 17 van de 21 onderkende smart defence-projecten betrokken.

Counter IED/Biometrie-project
Tijdens de top hoopt Nederland op groen licht voor het Counter IED/Biometrie-project, waarmee door meer samenwerking organisaties achter bermbommen kunnen worden opgerold.

Met de Task Force Counter IED en de marechausseebijdrage loopt Nederland hierin voorop.

Met IED worden Improvised Explosive Devices aangeduid, geïmproviseerde explosieven, zoals bermbommen.

Ondertussen is bekendgemaakt dat Nederland dit project gaat leiden.

Vertrek Afghanistan
Tijdens de NAVO-top staat ook Afghanistan op de agenda. Het is de bedoeling dat in 2014 de Afghaanse regering weer zelf de verantwoordelijkheid draagt voor de veiligheid in het land.

De NAVO krijgt dan een andere rol, waarbij de nadruk ligt op ondersteuning en training van de Afghaanse veiligheidsinstanties, aldus Defensie.

De NAVO is ook op zoek naar geldschieters om de Afghaanse veiligheidsdiensten te betalen. Hiervoor is ongeveer 4,1 miljard dollar per jaar nodig na 2014, waarvan Afghanistan 500 miljoen dollar zelf zegt te kunnen betalen.

Verder wil de NAVO met Pakistan praten over de doorvoer van goederen door dat land naar Afghanistan. Islamabad is van plan om 5.000 dollar per container in rekening te gaan brengen.

Dreiging terrorisme
De bondgenoten spreken in Chicago ook over de rol die de NAVO speelt bij hedendaagse dreigingen, zoals terrorisme, massavernietigingswapens en cyberaanvallen.

Omdat de bevolking deze dreigingen vaak pas ervaart als het te laat is, wil minister Hillen meer bewustzijn creëren voor het belang van een krachtige NAVO om aanvallen te voorkomen of af te slaan, aldus Defensie.

Anti-raketschild
Amerika bouwt momenteel een anti-raketschild op Europees grondgebied. De NOS bericht dat Rusland hier moeite mee heeft.

Het schild moet de Europese NAVO-staten vanaf 2020 beschermen tegen een mogelijke aanval van ballistische raketten.

NAVO-chef Rasmussen spreekt van dertig landen die Europa kunnen bedreigen. Maar volgens de NOS lijkt het schild vooral bedoeld als verdediging tegen Iran.

De NAVO wil de eerste fase van de ingebruikneming van het anti-raketschild dit weekeinde in Chicago feestelijk aankondigen.

Rusland ziet het raketschild echter als een hervatting van de wapenwedloop in Europa. Nikolai Makarow, de Russische stafchef, heeft onlangs gezegd dat Moskou meteen zal reageren als het schild wordt gebruikt.

Daarbij verwees de generaal naar de mogelijheid om het schild vanuit de Russische enclave Kaliningrad te vernietigen.

De NOS zegt dat de NAVO-landen niet zitten te wachten op een nieuwe wapenwedloop, omdat ze juist moeten bezuinigen.

Rusland is niet uitgenodigd op de NAVO-topontmoeting in Chicago.

Achtergrond NAVO
Het ministerie van Defensie brengt ook de achtergrond van de NAVO onder de aandacht. “De NAVO regelt de wederzijdse verdediging van de westerse landen en de samenwerking van hun krijgsmachten.”

“Waar de Verenigde Staten hierbij vaak het voortouw namen, wordt er steeds meer verantwoordelijkheid vanuit Europa verwacht, met het bijbehorende geld en militair materieel.”

“Op dit moment neemt Amerika 75% van de kosten voor zijn rekening, en Europa slechts 25%.”

Defensie zegt dat dit op gespannen voet staat met de bezuinigingen op Defensie door de Europese landen en vraagt om andere afspraken tussen de NAVO-landen.

Voor Nederland is internationale samenwerking dan ook niet langer een keuze, maar eenvoudigweg noodzaak, laat Defensieminister Hillen geregeld weten.

Bestaande samenwerking
De Nederlandse krijgsmacht werkt al van oudsher samen met andere landen.

Defensie somt daarbij een aantal voorbeelden op, zoals het gezamenlijk gebruik van transportvliegtuigen, het verzorgen van marineopleidingen en binnen een Duits-Nederlands legerkorps.

Eerder dit jaar tekenden minister Hillen en zijn Belgische en Luxemburgse collega’s een Benelux-overeenkomst voor verdergaande militaire samenwerking. Hillen pleit voor een grote oefening volgend jaar in alle 3 de landen.



Zie ook:
Obama opent NAVO-top in Chicago
Panetta wil met Pakistan in Chicago babbelen over kosten doorvoer NAVO-materieel
Karzai aangekomen in Chicago voor NAVO-top