"Mogelijk 5 tot 6 militairen Uruzgan omgekomen door blunder MIVD," feiten mogen niet openbaar

Minister Hans Hillen (Defensie) heeft antwoord gegeven op Kamervragen over mogelijk onrechtmatig handelen van de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD), waardoor mogelijk 5 tot 6 Nederlandse soldaten zijn omgekomen in Uruzgan..

De vragen werden twee maanden geleden gesteld door de Kamerleden Harry van Bommel en Jasper van Dijk van de SP aan minister van Defensie Hans Hillen en minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal.

Ze gaan over een schadeclaim die een voormalige AIVD-medewerker, die Windhond wordt genoemd, heeft ingediend, maar ook over de dood van Nederlandse militairen.

De Kamerleden vroegen onder meer of het waar is dat er een schadeclaim is ingediend door iemand die zegt voor de MIVD te hebben gewerkt en of het om minstens vijf miljoen euro gaat, en stelden vragen over operaties van de MIVD.

Maar in vraag 9 gaat het ook over de bewering van Windhond dat vijf tot zes soldaten zijn omgekomen omdat de MIVD niet volgens de regels werkte.

9: Is het tevens waar dat I.A. melding heeft gemaakt van twee bermbommenfabriekjes in Uruzgan die o.l.v. Bosniërs werden gedreven? Wat is uw reactie op de bewering dat “vijf tot zes militairen zijn omgekomen omdat de MIVD niet volgens de regels heeft gewerkt.”?

De vraag is gebaseerd op uitlatingen die “Windhond” deed in dagblad De Pers.

Windhond had verteld over het bestaan van twee bermbommenfabriekjes in Uruzgan, die werden bestierd door vijf Bosniërs die onderricht gaven aan de Taliban.

Maar de inlichtingenagent aan wie Windhond dit had gezegd werd geschorst en niet gedebrieft, zodat hij anders de informatie bij een nabespreking nog had kunnen geven.

In een opgenomen gesprek bestempelt de agent “het ongemoeid laten van de bermbommenfabriek dan ook als “een ‘blunder” van de MIVD-top”.

Windhond en deze agent Ben K. weten alle twee dat het zo is, “wij weten alle twee dat die bermbommenfabriekjes ontmanteld hadden kunnen worden.”

Volgens Windhond zijn zo vijf tot zes militairen omgekomen omdat de MIVD niet volgens de regels heeft gewerkt. Hij zegt: ‘De nabestaanden moeten dat weten.”

Op deze beschuldiging wilde het ministerie van Defensie, waar de MIVD onder valt, niet reageren en zei: “Ter bescherming van bronnen gaan we niet in op individuele operaties.”

In het antwoord op de Kamervragen die vervolgens werden gesteld over de kwestie zegt minister Hillen wel dat de International Security Assistance Force (ISAF) van de NAVO “verschillende bommenfabrieken heeft opgerold”.

Maar uit het antwoord is niet duidelijk of dit de bommenfabrieken zijn die door Windhond werden bedoeld.

De minister zegt ook “Bij dergelijke operaties kan gebruik worden gemaakt van informatie van beschermde bronnen,” en “in het openbaar kunnen geen mededelingen worden gedaan over bronnen en overige operationele aangelegenheden van de MIVD.”

Desgevraagd kan de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (commissie IVD) van de Kamer wel worden geïnformeerd.

Alleen onder de vragen 8 en 9 wordt dus een kort antwoord gegeven.


De Kamervragen en de antwoorden: 24-06-2011

Kamervragen Windhond Policy Advisers zijn gewoon MIVD

Hierbij bied ik u mede namens de minister van Buitenlandse Zaken de antwoorden aan op de vragen van de leden Van Bommel en Van Dijk (beiden SP) aan de ministers van Defensie en van Buitenlandse zaken over een schadeclaim. Deze vragen werden ingezonden op 27 april jl. met kenmerk 2011Z08870.

DE MINISTER VAN DEFENSIE

Drs. J.S.J. Hillen

Mijn excuses voor de vertraging in de beantwoording van de vragen.

Vragen van de leden Van Bommel en Van Dijk (beiden SP) aan de ministers van Defensie en van Buitenlandse zaken over een schadeclaim (ingezonden 27 april 2011)

1
Is het waar dat een schadeclaim is ingediend tegen zowel het ministerie van Buitenlandse Zaken als het ministerie van Defensie door iemand die stelt voor de militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst (MIVD) in Afghanistan te hebben gewerkt? Zo ja, voor welk bedrag? Is het waar dat het om minstens vijf miljoen euro gaat? 1)

2
Is het waar dat bedoelde persoon, I.A., in Uruzgan voor de MIVD of voor andere diensten van de krijgsmacht heeft gewerkt? Zo nee, voor wie heeft hij dan gewerkt?

3
Is het tevens waar dat I.A. in 2006 is gevraagd contact te leggen met Taliban-opstandelingen? Om hoeveel personen ging het daarbij? Wat was het doel van deze gesprekken? Zo nee, hoe zijn dan de feiten? Bent u bereid de Kamer hierover, desnoods vertrouwelijk, te informeren?

4
Is het waar dat in 2007 door medewerkers van de MIVD aanvalswapens zoals AK47-machinepistolen, munitie en raketwerpers zijn besteld bij I.A.? Is het waar dat met wapens aanvallen op terroristische groeperingen zijn uitgevoerd? Zo ja, wanneer en op wie?

5
Is het waar dat als gevolg van de werkzaamheden van I.A. en de MIVD een aanslag in Nederland is voorkomen? Is dat feit op de een of andere manier al aan de Kamer gemeld? Zo ja, wanneer? Zo nee, waar gaat het om en bent u bereid de Kamer hierover, desnoods vertrouwelijk, te informeren?

6
Herinnert de minister van Defensie zich de woorden dat er wel een lijst van gezochte personen bestaat en dat hij “er aan hecht om de scheeftrekking door het woord ‘dodenlijst’ weg te nemen”, waarbij hij tevens benadrukte dat mulah Dadula kort daarvoor, half mei 2007, dodelijk was uitgeschakeld? 2) Is het waar om te concluderen dat de dood van mulah Dadula te maken heeft met de operatie van de MIVD zoals door I.A. aangeduid? Zo nee, hoe zijn dan de feiten? Zo ja, bent u bereid de Kamer hierover, desnoods vertrouwelijk, te informeren?

7
Is het waar dat MIVD medewerkers Ben K., Jos S. en Martin G. op 22 mei 2007 op non-actief zijn gezet? Zo nee, hoe zijn dan de feiten?

8
Is het waar dat I.A., na het op non-actief stellen van MIVD medewerkers onder leiding van Ben K., zelf een aantal informanten runde? Kunt u de Kamer, desnoods vertrouwelijk, informeren hoe de MIVD deze mensen aanstuurde?

In het openbaar kunnen geen mededelingen worden gedaan over operationele aangelegenheden van de MIVD. Desgevraagd kan de commissie IVD van uw Kamer worden geïnformeerd.

9
Is het tevens waar dat I.A. melding heeft gemaakt van twee bermbommenfabriekjes in Uruzgan die o.l.v. Bosniërs werden gedreven? Wat is uw reactie op de bewering dat “vijf tot zes militairen zijn omgekomen omdat de MIVD niet volgens de regels heeft gewerkt.”?

ISAF heeft verschillende bommenfabrieken opgerold. Bij dergelijke operaties kan gebruik worden gemaakt van informatie van beschermde bronnen. In het openbaar kunnen geen mededelingen worden gedaan over bronnen en overige operationele aangelegenheden van de MIVD.

1) “Windhond bijt van zich af”, De Pers, 22 april 2011. Persoon in kwestie wordt in artikel aangeduid met initialen I.A.
2) Vragenuur 12 juni 2007, zie Handelingen blz 79-4196.